Toyota гэх тун энгийн, сонсголонтой нэрээрээ алдаршсан Toyota Motor Corporation буюу TMC нь өдгөө дэлхийн хэмжээнд 71 мянга гаруй ажилчин, албан хаагчтай, үйлдвэрлэл, борлуулалтаараа дэлхийд тэргүүлэгч автоүйлдвэрлэгч юм.
Toyota корпорацийн түүх тэртээ 1937 оноос эхтэй. Тухайн үед Киичиро Тоёода гэгч автомашин үйлдвэрлэх зорилгоор аавынхаа “Toyota Industries” компаниас салан тусгаарлаж, автомашин дагнасан үйлдвэр байгуулахаар санаа шулууджээ. Харин үүнээс гурван жилийн өмнө буюу 1934 онд “Toyota Industries”-ийн нэгэн хэлтэс байх үед тэд Type A гэх анхны хөдөлгүүрээ бүтээж, удалгүй 1936 онд Toyota AA хэмээн нэрлэсэн анхны суудлын тэргээ үйлдвэрлэсэн байв.
TMC эдүгээ “Toyota” группын салбар компани бөгөөд Scion, Lexus, Daihatsu, Hino Motors зэрэг охин компанитай. Toyota-гийн төв Японы Аичи мужийн Тоёота болон Токио хотуудад байрладаг.
Нарийвчлан тодорхойлбол дэлхийн шилдэг авто үйлдвэрлэгч Toyota-гийн түүх 1933 оноос эхэлнэ. Тухайн үеийн Японы зохион бүтээгч, үйлдвэрийн эзэн Сакичи Тоёодагийн 1926 онд үүсгэн байгуулсан Toyoda Automatic Loom Works /хожим нь Toyota Industries нэртэй болсон/ компани авто салбарт хүч сорихоор шийдэж, түүний хүү Киичиро Тоёода гэгч анхлан Toyota компанийн суурийг тавьжээ. Тэдний хамгийн анхны бүтээл нь А1 гэх суудлын хөнгөн тэрэг, мөн G1 гэх ачааны машин байв. Удалгүй 1937 онд Toyota бие даасан компани болсон юм. Тухайн жил өнөөгийн агуу амжилт, арвин түүхийн эхлэл болон мөнхөрчээ. Ирээдүйнхээ талаар, өнөөдрийн энэ алдар хүнд, амжилтын оргилыг мэдэрч чадсан Киичиро Тоёодагийн хүсэл зориг, тэмүүлэл, эрмэлзлийн үр дүнд эдүгээ цагийн шилдэг авто үйлдвэрлэгч бий болсон юм.
1929 онд Киичиро авто үйлдвэрлэлийн талаар судлах, илүү ихийг таньж мэдэхээр Европ болон АНУ-аар хэрэн хэсчээ. Улмаар 1930 он болоход тэр бензин хөдөлгүүрийн талаар чамгүй ойлголттой болж, судалгаа ч хийж амжсан байна. Удалгүй Япон, Хятадын хооронд дайн өрнөж, улмаар дэлхийн хэмжээнд мөнгөний хомсдол бий болж эхэлсэн учир Японы Засгийн газрын шахалтаар авто салбарт хүч сорих болжээ. Дотоодын авто үйлдвэрлэл туйлаас үгүйлэгдэж байсан тэр үед, Toyoda Automatic Loom Works анхны загвар болох Type A хөдөлгүүрийг бүтээсэн юм. Энэхүү хөдөлгүүрээ ашиглан тэд 1935 оны тавдугаар сард анхны амжилт дагуулсан A1 маркийн анхны суудлын тэргээ үйлдвэрлэсэн бөгөөд тэр жилийнхээ наймдугаар сард G1 гэх ачааны машиныг гаргажээ. Түүнээс нэг жилийн дараа буюу 1936 оноос эхлэн Model AA автомашиныг үйлдвэрлэх болсон байна. Тухайн үеийн Toyota-гийн төмөр хөлгүүдийг гадаад үзэмжийнх нь хувьд Америкийн Dodge Power Wagon болон Chevrolet-тэй адилтгаж болохоор байв.
1937 он болоход Киичиро аавынхаа компаниас салж, Toyota Motor Co. гэх бие даасан компанийг байгуулжээ. Хэдийгээр үүсгэн байгуулагчдын удмын овог Тоёода байсан боловч сонсголонтой байдал, мөн ирээдүйн аз ивээлийг илэрхийлж, “Тоёота” болгон өөрчилсөн байна. Анхлан Тоёода нэрийн дор хэд хэдэн удаа зах зээлд машины эд анги нийлүүлж байсан ч 1936 оны есдүгээр сард компанийг шинэ бэлгэ тэмдэгтэй болгохын тулд нийтийн дунд уралдаан зарлаж байжээ. Уралдаанд ирүүлсэн 27 мянган бүтээлээс дугуй дүрсэнд багтаан “Тоёода” гэдгийг япон цагаан толгойн катакана үсгээр гурван үед хуваан зурсан бүтээл шалгарсан ч захирлуудын гэр бүлийн шийдвэрээр “Тоёота” болгон өөрчилжээ. Учир нь наймын тоог азтай гэж үздэг япончуудын хувьд “Тоёота” гэдэг нэрийг найман зурлага ашиглан бичдэгтэй холбон тайлбарладаг юм.
Дэлхийн хоёрдугаар дайны үед Toyota-гийн үйлдвэрлэл Японы эзэн хааны армид зориулан ачааны машин үйлдвэрлэхэд чиглэж байв. Тухайн үеийн нөхцөл байдлаас шалтгаалан цэргийн зориулалттай ачааны машинууд нь урд талдаа ганцхан гэрэлтэй гэх зэргээр байж болох хамгийн энгийн хувилбараар бүтээгдсэн байлаа.
Дэлхийн хоёрдугаар дайн дуусч, дэлхий дахинд энх тайван, амар амгалан ноёрхох болсон ч Япон улс эдийн засгийн хувьд асар хүнд байдалд байв. Харин Toyota энэ үеэс эхлэн арилжаа наймааны зориулалттай, ашгийн төлөө үйлдвэрлэл эрхлэх болж, 1947 онд SA гэх загвараа танилцуулсан байна.
Удалгүй хоёр Солонгосын хооронд дайн дэгдэж, Өмнөд Солонгосын талд тусалж байсан АНУ-ын цэргийн армиас 5000 машины захиалга Toyota компанид ирснээр сэргэн мандалтын замдаа орсон юм. Ишида тоног төхөөрөмжийн хөрөнгө оруулалтад онцгой анхаарч, үүнийхээ дүнд ихээхэн итгэл найдвар олж авсан байна. Үүний нэг тод илрэл нь 1959 онд Мотомачи дахь салбар үйлдвэрийг барьснаар ганхаж байсан авто үйлдвэрлэлд Toyota компани Nissan-аас давж гарсан явдал байлаа.
1950 онд Toyota Motor Sales гэх борлуулалт хариуцсан тусдаа компани байгуулж, 1956 оны дөрөвдүгээр сард Toyotapet гэх дилерийн сүлжээ бий болжээ. Удаахь жил нь Toyota Crown суудлын тэргийг АНУ-ын зах зээлд гаргаж, Япон улсын түүхэн дэх анхны гадаад руу экспортолсон төмөр хөлөг болсон байна. Удалгүй АНУ болон Бразилд Toyota-гийн салбар үйлдвэрүүд хаалгаа нээв.
1960-аад оны эхэнд Toyota шинэ судалгаа, хөгжлийн тал дээр түлхүү анхаарах болсноор Тайландад төлөөлөгчийн газраа байгуулж, компанийн 10 сая дахь төмөр хөлөг үйлдвэрээс гарав. Мөн энэ үед тэд Демингийн шагнал хүртэж, Hino Motors, Daihatsu-тай хамтын ажиллагаагаа эхлүүлжээ. Toyota-гийн анхны гадаад дахь салбар 1963 оны дөрөвдүгээр сард Австралийн Порт Мелбурн хотноо байгуулагдаж, 60-аад оны төгсгөлд гэхэд Toyota дэлхийн хэмжээнд байр сууриа бататгаж,нэг сая дахь автомашинаа экспортолжээ.
Toyota Motors Company болон Toyota Motor Sales нар 1982 онд нэгдэж, Toyota Motor Corporation бий болсон бөгөөд удалгүй Калифорнийн Фремонтод салбар үйлдвэрээ барьсан байна. 1989 онд тэд Lexus хэмээх люкс зэрэглэлийн загвараа танилцуулсан бөгөөд 1990-ээд онд Toyota T100 буюу Tundra, Camry Solora хэмээн нэрлэсэн Camry-гийн спорт загвар, Scion брэнд зэрэг том оврын, тансаг ангиллын, мөн спорт биш боловч ганган чамин загвартай, худалдан авах чадвартай, нэн ялангуяа залуу хөрөнгөтнүүдэд зориулсан төмөр хөлөг үйлдвэрлэх тал дээр илүү анхаарах болжээ.
Toyota-гийн түүхэнд төдийгүй дэлхийн авто ертөнцөд эргэлт хийсэн нэгэн онцгой алхам нь 1997 онд HYBRID буюу давхар хөдөлгүүртэй Prius автомашиныг үйлдвэрлэсэн явдал байлаа.
Улмаар 2000 онд Forbes сэтгүүлээс гаргасан дэлхийд тэргүүлэгч компаниудын жагсаалтад Toyota наймдугаарт бичигдсэн нь тэдний ололт амжилт, чанар чансааг батлан харуулсан хэрэг байв. Харин 2008 онд Toyota дэлхийн хэмжээнд борлуулалтаар GM-ийг давж, дэлхийн авто салбарт ноёрхогч гэдгээ баталсан юм.
0 Сэтгэгдэл:
Post a Comment